Zwierzęta na Drodze

Infrastruktura drogowa może oddziaływać niekorzystnie na żywotność populacji zwierząt poprzez bezpośrednią śmiertelność czyli ograniczanie liczebność osobników, utratę i fragmentację siedlisk lub stwarzając barierę prowadzącą do odosobnienia poszczególnych populacji. Śmiertelność drogowa jest jednym z bardziej znanych i widocznych czynników wpływających na populacje zwierząt. Każdego roku giną na drogach miliony zwierząt należących do różnych grup systematycznych. Rozpoznanie zjawiska wymaga systematycznego gromadzenia danych dotyczących przypadków kolizji drogowych ze zwierzętami. Badania tego typu obarczone są często pewnym błędem wynikającym z niedostatecznej wykrywalności ofiar, co w rezultacie skutkuje zaniżeniem uzyskanych wyników.

Serwis „Zwierzęta na Drodze” rozpoczął swoją działalność wiosną zeszłego roku. Tym samym minął już rok odkąd wspólnymi siłami gromadzimy informacje dotyczące kolizji drogowych ze zwierzętami. Oficjalne upublicznienie serwisu nastąpiło 11 marca 2015 roku, niemniej w okresie pierwszych kilku miesięcy inicjatywę znało wąskie grono osób. W ten sposób w tym początkowym okresie możliwe było przetestowanie funkcjonalności i udoskonalenie wdrożonych rozwiązań. Kolejnym etapem było stopniowe upowszechnianie rejestru wśród szerszego kręgu przyrodników i ludzi, którym los zwierząt nie jest obojętny. Na przełomie czerwca i lipca 2015 roku rejestr cieszył się już zainteresowaniem kilkudziesięciu użytkowników regularnie wprowadzających swoje obserwacje.

Wiosna w pełni. Zimowa szarzyzna i stagnacja ustąpiła miejsca wesołej i bujnej zieleni. Zmiany widzimy także we wpisach Rejestru. Po wczesnowiosennym nasileniu obserwacji dotyczących płazów, obecnie reprezentacja  różnych gromad zwierząt jest bardziej równomierna. Zwiększa się także liczba wpisów dotyczących osobników młodych. W międzyczasie przyłączyło się do Rejestru wielu nowych aktywnych Użytkowników. To budujące, że problem, który poruszamy nie jest obojętny użytkownikom naszych dróg, a inicjatywa cieszy się rosnącym zainteresowaniem. Niestety, fakt ten świadczy także o tym jak wiele zwierząt ginie na drogach. Liczba zarejestrowanych ofiar kolizji drogowych przekroczyła już 5 tysięcy!

Za nami już początek wiosny meteorologicznej, astronomicznej i kalendarzowej, zmęczeni zimową szarugą niecierpliwie oczekujemy na wiosnę termiczną i fenologiczną. Tymczasem średnie temperatury dobowe powoli rosną i wkraczają w przedział pomiędzy 0°C a 5°C. Jest to wyraźny sygnał dla wielu gatunków zwierząt, dodatkowo wzmocniony coraz dłuższymi dniami. Na tę właśnie chwilę czekały hibernujące całą zimę płazy – żaby, traszki, ropuchy i kumaki – nadszedł czas wyruszyć do miejsc rozrodu. Można by sądzić, że podczas tej cyklicznej wędrówki realizowanej od wieków towarzyszy im radosne: „Znów wędrujemy ciepłym krajem” jednak dla wielu osobników ta podróż nie skończy się przystąpieniem do godów i wydaniem potomstwa.

Publikujemy na naszej stronie pierwszy raport roczny opracowany na podstawie danych uzyskanych dzięki aktywności szerokiej rzeszy Użytkowników. Ze względu na to, że Rejestr rozpoczął działalność w pierwszych dniach lipca analiza danych obejmuje drugą połowę roku - od lipca do grudnia 2015 roku. Mimo to zgromadzony materiał pozwolił na uzyskanie ciekawych wyników potwierdzających niektóre wcześniejsze doniesienia, jak również zebranie obserwacji wcześniej niedostępnych w skali całego kraju. Wiosna tuż-tuż i, niestety, jest to okres, kiedy zwierząt na naszych drogach ginie najwięcej. Zachęcamy do wspólnego udziału w naszym projekcie. Zebrane w tym roku dane umożliwią analizę zjawiska śmiertelności zwierząt na drogach w pełnym cyklu rocznym.