Budowa oraz funkcjonowanie infrastruktury drogowej przemożnie oddziałuje na populacje zwierząt kopytnych. Wpływ ten przejawia się we fragmentacji siedlisk, ograniczeniu lub nawet uniemożliwieniu sezonowych oraz dziennych migracji, jak również występowaniu wypadków z pojazdami. Zasięg oddziaływania infrastruktury jest znaczny i, zależnie od grupy, może wynosić do kilkuset metrów w przypadku kopytnych oraz do kilku kilometrów w odniesieniu do ptaków.
Dokładna identyfikacja miejsc zagrożonych wypadkami jest podstawowym instrumentem podmiotów zarządzających infrastrukturą transportową w kontekście prewencji i łagodzenia negatywnych oddziaływań sieci drogowej. Jednym z czynników determinujących obecność i liczebność zwierzyny w pasie drogowym jest rodzaj i zagęszczenie roślinności zapewniającej przestrzeń życiową, kryjówki, źródło pożywienia lub tworzącej element korytarza migracyjnego.
Siedliska o charakterze półotwartym, występowanie krzewów wzdłuż drogi oraz bliskość terenów leśnych, to według części badaczy czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia kolizji ze zwierzyną. Środowisko takie zapewnia zwierzętom schronienie oraz ograniczają pole widoczności kierowcom.
Zwłaszcza skraje lasów mogą być tutaj istotnym czynnikiem. Dzięki obecności stref przejściowych (ekotonowych), mocno zróżnicowanych pod kątem strukturalnym, wiekowym i gatunkowym, powstają atrakcyjne siedliska dla kopytnych. Prawdopodobieństwo kolizji maleje z każdym kolejnym metrem dzielącym drogę od skraju lasu. Innym elementem sprzyjającym kolizjom są rzeki oraz cieki wodne przecinające drogi, gdyż wiele zwierząt przemieszcza się wzdłuż dolin rzecznych w poszukiwaniu pożywienia.
Poznaliśmy już główne parametry siedliskowe wpływające na prawdopodobieństwo występowania zdarzeń drogowych ze zwierzyną. Czy istnieje zatem możliwość identyfikacji czarnych punktów metodą dedukcji? To jest opierając się na analizie samego składu oraz struktury siedlisk sąsiadujących z pasem drogowym. Zagadnieniu temu przyjrzał się zespół czeskich naukowców. Uczeni dokonali analizy porównawczej parametrów siedliskowych losowo wytypowanych 35 czarnych punktów oraz punktów kontrolnych.
Wyniki doświadczenia dały negatywną odpowiedź na powyższe pytanie. Nie udało się wykazać zależności pomiędzy strukturą siedliska a lokalizacją najbardziej niebezpiecznych odcinków, o dużej liczbie kolizji ze zwierzyną kopytną. Z tego względu uczeni podkreślają, że w dalszym ciągu najważniejszym narzędziem optymalnego zarządzania zjawiskiem śmiertelności zwierząt na drogach pozostaje konsekwentny i stały monitoring poszczególnych przypadków kolizji.
Opracowanie: Karol Kustusch