Jedną z grup zwierząt odnotowujących wysoką śmiertelność na drogach są ptaki. Szacunki śmiertelności dla niektórych europejskich krajów oscylują w przedziale od 350 000 do 25 milionów ptaków rocznie. Skład gatunkowy ofiar kolizji jest dość zróżnicowany i charakterystyczny dla poszczególnych krajów.
Powodem jest odmienny skład gatunkowy awifauny oraz różne warunki środowiskowe panujące w danym kraju. W zachodniej Europie najczęstszymi ofiarami są wróbel i kos. W krajach Europy Środkowej wśród częstych ofiar, poza wróblem i mazurkiem, są krukowate oraz dymówka.
Większość ptaków ginie w okresie od kwietnia do września. Niekiedy można zaobserwować dwa szczyty śmiertelności: pierwszy w kwietniu i maju, drugi w okresie od lipca do września. Pierwszy związany jest z trwającym okresem lęgowym u ptaków (zwiększona aktywność), a drugi z dyspersją młodych, niedoświadczonych ptaków. Najmniej ptaków ginie zimą ze względu na mniejszą ich liczebność (pozostają jedynie gatunki osiadłe), ponadto ruch drogowy jest wtedy mniej intensywny, pojazdy poruszają się wolniej, a dni są zdecydowanie krótsze.
Trudno określić porę dnia w jakiej ginie najwięcej ptaków. Część badań wskazuje na godziny poranne oraz wieczorne, choć obserwuje się w tym zakresie zmienność w zależności od dnia tygodnia i związane jest zapewne z różną intensywnością ruchu drogowego. Badania wykazały, że do większości kolizji na drogach dochodzi w sobotę oraz niedzielę. Co bez wątpienia związane jest ze wzrostem intensywności ruchu drogowego w tych dniach.
Kluczowym czynnikiem wpływającym na skalę śmiertelności ptaków jest prędkość pojazdów. Trudno określić dokładny próg prędkości powyżej, którego liczba kolizji istotnie wzrasta. Badania wykazały niską liczbę kolizji przy prędkościach poniżej 40 km/h. Liczba kolizji wyraźnie wzrosła przy prędkości 56 km/h (35 mil/h). Więcej ofiar kolizji obserwowano na drogach szybkiego ruchu nawet w sytuacji niskiego natężenia ruchu.
Istotnym czynnikiem wpływającym na częstość występowania kolizji z pojazdami jest rodzaj siedliska jakie przecina dany odcinek drogi. Najwięcej ptaków ginie w miejscach gdzie drogi biegną przez lasy, przecinają niewielkie strumienie, skraje lasów, mozaikę odmiennych typów roślinności, tereny podmokłe, przedmieścia, szpalery żywopłotów.
Źródło: Erritzoe, J., Mazgajski, T. D., & Rejt, L. (2003). Bird casualties on European roads-a review. Acta Ornithologica, 38(2), 77-93.
Fot: http://www.dailymail.co.uk