Jednym z głównych zagrożeń jakie stwarzają ciągi komunikacyjne są kolizje z pojazdami oraz ograniczenie swobody przemieszczania się zwierząt. Powszechnym rozwiązaniem ograniczającym niekorzystny, barierowy wpływ dróg na faunę są przejścia dla zwierząt w formie mostów, tuneli czy przepustów pod drogami. Często jednak ich skuteczność pozostaje nieznana. W czasopiśmie Journal of Applied Ecology ukazał się przeglądowy artkuł przedstawiający syntezę światowej literatury na temat efektywności przejść dla zwierząt dokonaną przez zespół czołowych ekspertów z dziedziny ekologii dróg.
Większość przeanalizowanych badań, których celem było sprawdzenie skuteczności przejść potwierdza przynajmniej okazjonalne wykorzystywanie tych obiektów przez zwierzęta. Wzrost aktywności związanej z przemieszczaniem się zwierząt dzięki budowie przejść wykazano dla 60% wdrożonych rozwiązań, a 40% zapobiegło spadkowi aktywności zwierząt. W swojej pracy autorzy wyliczają również słabe punkty obecne dość powszechnie w publikowanych pracach badawczych, w szczególności brak odniesienia do stanu sprzed powstania drogi lub przed budową przejść dla zwierząt oraz brak próby kontrolnej.
Jako potencjalne przyczyny braku skuteczności przejść dla zwierząt autorzy przeglądu wskazują nieodpowiedni dobór i układ zieleni w obrębie oraz sąsiedztwie obiektów, niewielką liczbę przejść lub znaczne ich oddalenie od siebie. Wśród zdiagnozowanych błędów wymieniają również nieadekwatny projekt przejść w odniesieniu do gatunków kluczowych lub chybione usytuowanie względem naturalnych korytarzy migracji zwierząt, niewłaściwe lokowanie oraz konstrukcję ogrodzeń.
Podsumowując, badacze podkreślają, że istnieje wiele przykładów świadczących o tym, że przejścia dla zwierząt mogą łagodzić barierowy efekt infrastruktury drogowej na przemieszczanie się zwierząt. Wielokrotnie jednak środki te są nieadekwatnie wdrażane lub ich skuteczność niewłaściwie oceniana. Działaniami o najwyższej, udowodnionej skuteczności były modyfikacje istniejących obiektów poprzez instalację półek lub nasadzenia roślinności wspierające przemieszczanie się małych ssaków, przejścia dolne dla kopytnych oraz wiszące mosty dla zwierząt nadrzewnych.
Opracowanie: Karol Kustusch