Wiadomości

Rozmieszczenie ofiar kolizji w pasie drogowym.

Wyniki badań nad śmiertelnością drogową zwierząt obciążone są pewnym błędem sprawiającym, że liczba wykrytych ofiar jest zwykle niedoszacowana. Wynika to z wielu czynników, takich jak np. aktywność padlinożerców, rozjeżdżanie przez pojazdy czy przyjętej metodyki, np. częstotliwości kontroli. Stąd wciąż istnieje stała potrzeba badań zorientowanych na wykrycie czynników będących źródłem tych aberracji.

Mimo, że w ostatnich latach nastąpił znaczny progres w dziedzinie badań nad zjawiskiem śmiertelności zwierząt w wyniku kolizji z pojazdami, to jednak wiedza dotycząca niektórych zagadnień jest wciąż niedostateczna. Jednym z takich zagadnień jest rozmieszczenie ofiar kolizji w obrębie pasa drogowego i pobocza.

Podczas badań przeprowadzonych na czterech odcinkach dróg w Hiszpanii okazało się, że dwie trzecie (67,7%) ofiar kolizji zlokalizowanych jest poza jezdnią, na poboczu w odległości do kilkunastu metrów od jej skraju. Rozkład ten obserwowany był niezależnie od pory roku, prędkości i natężenia ruchu, czy kategorii drogi. Jedynym czynnikiem determinującym rozmieszczenie ofiar była grupa zwierząt, do której należały.

Płazy i gady były znajdywane w równej liczbie zarówno na drodze jak i na poboczu, podczas gdy ptaki i ssaki odnajdywano najczęściej na poboczu. To za sprawą siły uderzenia pojazdu, która jest na tyle mocna, że wyrzuca wiele zwierząt, zwłaszcza małych (ptaki i nietoperze), daleko poza granicę jezdni. Oznacza to, że ponad połowa zwierząt, przede wszystkim mniejszych gatunków, może pozostawać niezauważona podczas kontroli prowadzonych z użyciem pojazdu.

Badania prowadzone z jadącego pojazdu są bez wątpienia efektywniejsze w kontekście poświęconego czasu oraz przemierzonego dystansu, i mogą być wydajniejsze przy wykrywaniu większych zwierząt. Muszą być jednak prowadzone z określoną prędkością i z dala od pobocza, co ogranicza możliwość wykrycia mniejszych gatunków zwierząt. Z tego względu kluczowe jest aby badania nad śmiertelnością zwierząt na drogach uzupełniane były obserwacjami opartymi o metodykę pieszych poszukiwań transekowych.

Źródło: Delgado, J. D., Humia, J. D., Pereiras, A. R., Rosal, A., del Valle Palenzuela, M., Morelli, F., ... & Sánchez, J. R. (2019). The spatial distribution of animal casualties within a road corridor: Implications for roadkill monitoring in the southern Iberian rangelands. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 67, 119-130.

Opracowanie: Karol Kustusch